EPİRB (Emercency Position İndicating Radio Beacon)
COSPAS-SARSAT sisteminin gemilerdeki öğeleri Acil Durum Konum Gösterici Telsiz Vericileri yani EPIRB’ler , denizdeki bir acil durumun varlığını ve tehlikedeki bir geminin yada denizdeki kazazedelerin yerini , sahildeki Arama ve Kurtarma birimlerine ihbar eden telsiz vericilerinedir. Bu tür telsiz vericileri suda yüzebilir ve denize bırakıldıklarında otomatik veya el ile işlevselleştirilerek ait oldukları deniz arasının tanıtma işaretini ( MMSI ) yayınlayabilirler.
Günümüzde sistem içinde kullanılan COSPAS-SARSAT EPIRBler 121,5 MHz ve /veya 406 MHz frekanslarının kullanmaktadırlar. Ancak 121,5MHz EPIRBler pek çok kıyısal bölgede etkin olmalarına rağmen , küresel olarak hizmet verememektedirler. Aslında 121,5 MHz frekans , uçakların dinledikleri acil durum haberleşme ve yön gösterme frekansıdır. Bu sebeple 121,5 MHz EPIRB’lerden COSPAS-SARSAT sistemi dışındaki görevleri dışında , arama ve kurtarma işlemlerine katılan uçakları , çok geniş bir deniz sahasını “telsiz yön bulucularla” “RDF” ile taramaları sırasında , kazazedelere yönlendirmek için kullanılır,
406 MHz frekansında 5 Wattlık bir çıkış ve küresel bir verimlilikle , COSPAS- SARSAT uydularına kendi tanıtma işaretlerini gönderen ve konumunun hesaplanmasını sağlayan diğer bir EPIRB türü de 406 MHz EPIRB’lerdir. GMDSS’in küresel işlevlere önce-lik vermesi 406 MHz EPIRB’lerin sistem içindeki üstünlüğünü tartışmasız kılmaktadır. Bu tür EPIRB’ler IMO verimlilik gereklerine uygun olarak , serbest yüzebilirler , -20 , +50 derece arasındaki sıcaklıklarda çalışabilirler ve COSPAS-SARSAT sistemi içinde 48 saat kullanım süresine izin verebilen bir üz kaynağına sahiptirler. Ayrıca ait oldukları geminin MMSI numarasını veya farklı bir tanıtım kodunu ve karşılaşılan tehlikenin türünü sayısal bir bilgi gurubu olarak aktarabilirler.
2.COSPAS – SARSAT SİSTEMİNDE BİLGİ AKIŞI-ARAMA VE KURTARMA
COSPAS-SARSAT sisteminde , uzay birimlerine tehlike uyarısı gönderen EPIRB’lerin tespit edilmesi ve yaklaşık konumlarının bulunmasında iki faklı tarz kullanılır. Bunlardan birincisi , hem 121,5 hem de 406 MHz EPIRB’ler kullanılarak uygulanabilen “yerel tarz” ikincisi ise , sadece 406 MHz EPIRB’ler için geçerli olabilen “küresel tarz “ dır.
- a) Yerel Tarz 121,5 MHz : COSPAS-SARSAT uydularının gemi ve yer birimleri arasında sadece bir aracı durumunda olduğu tarzdır. Bu durumda , 121,5 MHz EPIRB’in gönderdiği tehlike uyarısını alan uydu , aldığı sinyali işlemeksizin bir LUT’a gönderir. Aktarma işleminin yapılabilmesi için , COSPAS-SARSAT uydusunun EPIRB’i ve LUT’u aynı anda görmesi gerekir. 121,5 MHz EPIRB’ler kullanıldığında kazazedelerin yerinin tespiti için gereken süre 4 ile 6 saat arasında değişir. Gelen sinyalin bir EPIRB sinyali olduğuna ve EPIRB’in bulunduğu alandan en az iki yada daha fazla uydu geçişi olmalıdır. Bu tür EPIRB’ler aracılığı ile kazazedelerin yeri , yaklaşık 25 km lik bir hata ile tespit edilebilmekte-dir.
- b) Yerel Tarz 406 MHz : Bu yöntemde COSPAS –SARSAT uydusu , 406 MHz EPIRB’den aldığı uyarıların sayısal verilerini (MMSI numarası vb.) işler , Doppler Frekans Kaymasını da ölçerek , bunları zaman geçirmeksizin bağlantı kurduğu ilk LUT’a sayısal bilgi olarak aktarır. EPIRB uyarılarının alındığı anda herhangi bir LUT ile temas kurulması durumunda , aktarılacak olan bilgiler uydunun belleğine depolanır ve bundan sonra küresel tarzın uygulanmasına geçilir.
- c) Küresel Tarz 406 MHz : 406 MHz EPIRB’lerden gelen tehlike bilgilerinin uydularda işlendiği ve mutlaka belleğe kaydedilerek , uydunun nispi yörüngesinin buluştuğu tüm LUT’lara aktarıldığı tarzdır. Bu uygulama ile yeryüzünde kulu tüm LUT’lar EPIRB’in işaret ettiği tehlikeden haberdar olarak , onun tahmini mevkiini hesaplayabilirler. Küresel tarz kullanıldığında , bir EPIRB’ın yerinin saptanabilmesi için gerek duyulan süre , en fazla 1saat 30 dakikadır. Kazazedelerin yerinin yaklaşık 2 ila 5 km’ye kadar bir hata ile tesbit edilebilmektedir. 406 MHz EPIRB’ler sadece COSPAS uydularınca değil aynı zamanda , coğrafi sabit yörüngeli GOES Hava Tahmin uyduları tarafından da taranabilmektedirler.
· COSPAS-SARSAT uyduları EPIRB’lerden aldıkları ve değerlendirdekleri bilgileri 1544,5 MHz frekansını kullanarak LUT’lara aktarırlar. İçinde , çalışan insan bulunmayan LUT , uydulardan gelen bilgilere dayanarak tehlikedeki ucun tahmini konumunu belirler ve bunu bağlantılı olduğu MCC’ye gönderir. MCC görevlileri , elde ettikleri verileri insan unsurunun bilgi birikimi altında değerlendirerek , tehlike mesajı olarak RCC’lere ve diğer MCC’lere geçerler.
Bir RCC’ye yersel yada göksel haberleşme teknikleri kullanılarak ulaştırılan tehlike mesajı , Arama ve Kurtarma (SAR) işlemlerinin başlatılması için atılan ilk adımdır. RCC öncelikle , tehlikedeki istasyonla iletişim kurma girişiminde bulunacak ayrıca tehlikedeki uca en yakın olan MCC’yi , Kıyı Yer İstasyonu (CES) veya Gemi Yer İstasyonu (SES) Arama ve Kurtarma işlemlerinde görevlendirecektir. 121,5 MHz EPIRB’lerden elde edilen konum bilgilerinin kesinliği 20 km , 406 MHz EPIRB’lerden elde edilenlerinki ise 5 km sapma gösterebilir. Bunu göz önüne alan Arama ve Kurtarma (SAR) unsurları , çapı bu mesafeler olan bir dairesel alanı “olay yeri – SAR sahnesi” olarak kabul ederek çalışmalarına başlar.
EPİRB TİPLERİ:
- a) 2182 kHz
- b) 121,5 Mhz
- c) 243 Mhz
- d) !56,525 Mhz
- e) 406,1 Mhz
- f) !,6 Ghz
· VHF Epirb Çıkış Gücü:25 Watt
Inm Epirb Çıkış Gücü:1 Watt
Copas/Sarsat Epirb Çıkış Gücü:5 Watt
Epirb IMO kanunlarına göre kolay ulaşılacak yerler e konulmalı ve montajı kendi parçalarıyla yapılmalıdır. Cihaz gemi battığında 2-2,5 m sonra basınçtan dışarıya fırlar. Su ile temastan dolayı çalışmaya başlar. Pil olarak kuru Lithium Pil kullanılır. Çalışır durumda 48 saat kullanılabilir. Bazen 96 saat çalışabilir.
Kurallara göre ayda bir kez test edilmelidir. Batarya kontrol paneli cihaz hafızası cihazın monte edildiği bölüm verici anten lamba cihazı meydan getiren kısımlarıdır. Yanlışlıkla çalıştırıldığı zaman çalışma durdurulmalı ve en yakın istasyona haber verilmelidir.
1.Epirbin Test Edilmesi:
Epirb üzerindeki Switch On/Test şekline getirilir. Push test Buton düğmesine basılır,15 saniye içerisinde 3 defa parlayacaktır. Eğer bu işlem gerçekleşir ise Epirb cihazının test işlemi gerçekleşmiş olur. Test işleminden sonra Epirb üstündeki Switch off konumuna getirilir. Eğer Epirb Off konumun alınmazsa cihaz kullanıcıyı uyarıp 50 sn lambasını yakar.
Eğer bir hata oluşursa cihazı Off pozisyonuna al ve en yakın tamir servisine götür.
Test İşlemi Şu Basamaklardan Oluşur:
- 1. Epirb test modunu aktif hale getirin
- 2. Batarya aktif hale getir.
- 3. 406 Mhz verici aktif hale geçer.
- 4. Güç çıkış ve kontrol parametreleri mikroişlemci tarafından gönderim esnasında görüntülenir.
- 5. Herşey tamamsa mikro işlemci lambayı 15 saniye içerisinde aktif hale getirecek,bir hat varsa lamba yanmayacak.
- VHF Epirbler
· Sadece A1,GMDSS sahasında seyir yapmak üzer dizayn edilmiş taşıtlar tarafından kullanılır.
VHF Epirblerin Genel Özellikleri:
- 1. VHF’de DSC tehlike alarmı vermek
- 2. Sart gibi kullanılabilmesi için 9 GHz de yer sinyal verebilmek.
· VHF DSC Epirb sinyali kanal 70 te G2B yayın sınıfı kullanılarak en az 100mW güçle yayınlanmalıdır
